Wprowadzenie standardów ochrony małoletnich w Ośrodku Profilaktyki Zdrowotnej „Górnik” w Łebie
Rozdział 1
Postanowienia ogólne
1. Standardy Ochrony Małoletnich mają na celu przeciwdziałanie krzywdzeniu dzieci. Ich wprowadzenie stanowi realizację obowiązku prawnego wynikającego z ustawy z 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich (t.j. Dz. U. z 2023 r., poz.1304).
2. Ilekroć w niniejszych Standardach jest mowa o:
1) krzywdzeniu małoletniego – należy przez to rozumieć popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego (w tym czynu nieobyczajnego) na szkodę małoletniego przez jakąkolwiek osobę, w tym członka personelu lub przez zagrożenie dobra małoletniego, w tym jego zaniedbywanie;
2) małoletnim – należy przez to rozumieć osobę, która nie ukończyła 18 roku życia;
3) Dyrektorze – należy przez to rozumieć Dyrektora Ośrodka Profilaktyki Zdrowotnej „Górnik” w Łebie - kierownika podmiotu leczniczego;
4) Ośrodku - należy przez to rozumieć Ośrodek Profilaktyki Zdrowotnej „Górnik” w Łebie;
5) personelu – należy przez to rozumieć wszystkie osoby zatrudnione, współpracujące lub świadczące usługi w Ośrodku, które biorą udział w udzielaniu świadczeń małoletnim lub mogą mieć kontakt z małoletnim;
6) Standardach – należy przez to rozumień niniejsze Standardy Ochrony Małoletnich;
7) zatrudnieniu – należy przez to rozumieć nawiązanie współpracy z jakąkolwiek osobą na podstawie umowy o pracę, lub umowy cywilnoprawnej.
3. Przedstawicielem ustawowym małoletniego jest jego rodzic, pod warunkiem, że posiada pełnię władzy rodzicielskiej. Jeżeli żadnemu z rodziców nie przysługuje władza rodzicielska albo jeżeli rodzice są nieznani, ustanawia się dla dziecka opiekę (konkretną osobę pełnoletnią jako opiekuna prawnego). Opiekuna prawnego wyznacza orzeczeniem sąd. Fakt posiadania opiekuna prawnego przez małoletniego pacjenta powinien być odnotowany w dokumentacji Ośrodka w tym w dokumentacji medycznej małoletniego.
4. Opiekunem faktycznym małoletniego jest osoba sprawującą, bez obowiązku ustawowego, stałą opiekę nad pacjentem, który ze względu na wiek, stan zdrowia albo stan psychiczny opieki takiej wymaga (np. jego babcia).
5. Obowiązek przestrzegania Standardów ma Dyrektor i każdy członek personelu.
6. Dla potrzeb przeciwdziałania krzywdzeniu małoletnich, personel podejmuje działania określone Standardami również w sytuacji zaobserwowania lub powzięcia informacji o krzywdzeniu małoletniego przez dorosłe osoby trzecie lub przez innych małoletnich.
7. Za wdrożenie, monitorowanie przestrzegania, ocenę realizacji Standardów oraz inne zadania określone w Standardach odpowiedzialny jest Dyrektor Ośrodka.
Rozdział 2
Weryfikacja personelu
1. Obowiązek weryfikacji personelu w aspekcie ochrony małoletnich spoczywa na pracodawcy/zatrudniającym i jest realizowany i dokumentowany przez Dyrektora Ośrodka.
2. Przed zatrudnieniem jakiekolwiek osoby, która będzie udzielać świadczeń w tym świadczeń zdrowotnych małoletnim lub będzie uczestniczyć w ich udzielaniu, należy uzyskać informację z Rejestru Sprawców Przestępstw Na Tle Seksualnym dotyczącą tego, czy dana osoba figuruje w tym rejestrze.
3 Przed zatrudnieniem osoby, która będzie udzielać świadczeń w tym świadczeń zdrowotnych małoletnim lub będzie uczestniczyć w ich udzielaniu, należy zobowiązać ją do dostarczenia aktualnego zaświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego w zakresie przestępstw określonych w rozdziale XIX (przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu) i XXV (przestępstwa przeciwko wolności seksualnej) Kodeksu karnego, w art. 189a (handel ludźmi) i art. 207 (znęcanie się) Kodeksu karnego oraz w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii lub za odpowiadające tym przestępstwom czyny zabronione określone w przepisach prawa obcego.
4. W przypadku zatrudnienia cudzoziemca, należy przeprowadzić jego weryfikację pod kątem figurowania w rejestrach karalności państwa pochodzenia lub państwa, w którym osoba ta ostatnio zamieszkiwała, w zakresie przestępstw wskazanych w Standardzie pkt 10 lub odpowiadających im czynów zabronionych, sankcjonowanym prawem danego państwa. Dyrektor Ośrodka uprawniony jest ponadto do zobowiązania cudzoziemca do złożenia odpowiedniego oświadczenia o niekaralności.
5. Zatrudnić w Ośrodku można wyłącznie te osoby, które nie figurują w Rejestrze Sprawców Przestępstw Na Tle Seksualnym i które dostarczyły aktualne zaświadczenie z Krajowego Rejestru Karnego potwierdzające, że nie były skazane za przestępstwa, o których mowa w Standardzie pkt 3.
Rozdział 3
Weryfikacja przedstawicieli ustawowych małoletnich
1. Pracownik Recepcji identyfikuje małoletniego i jego relacje z gościem Ośrodka na podstawie przedstawionej dokumentacji (w szczególności: dowodu osobistego, aktu urodzenia) i ewentualnych pytań dodatkowych w tym ustala kto jest przedstawicielem ustawowym małoletniego. Pracownik Recepcji ma prawo prosić o okazanie dowodu osobistego, aktu urodzenia a także żądać przedłożenia orzeczenia sądu dotyczącego prawa do opieki nad dzieckiem w tym orzeczenia o ustanowieniu opiekunem prawnym. Nie można kopiować lub skanować powyższej dokumentacji w Ośrodku za wyjątkiem orzeczenia sądu o ustanowieniu opiekuna prawnego.
2. W przypadku gdy gość nie jest rodzicem małoletniego ani też jego opiekunem prawnym zobowiązany jest do przedłożenia w Ośrodku pisemnej zgody rodziców na opiekę nad konkretnym małoletnim ze wskazaniem danych dziecka, adresu jego zamieszkania, kontaktem telefonicznym do rodzica i numerem dokumentu tożsamości/numerem PESEL osoby, której rodzic powierzył opiekę lub notarialnej zgody na podróżowanie z małoletnim.
3. Dane osobowe małoletniego umieszczane są w Karcie Meldunkowej a małoletni oraz jego przedstawiciel ustawowy jest informowany o ich zbieraniu w celu jego ochrony. Pracownik recepcji może zapisywać i przechowywać następujące dane osobowe małoletniego:
1) imię,
2) nazwisko,
3) wiek lub data urodzenia,
4) numer PESEL,
5) miejsce zamieszkania,
6) dane rodziców/opiekunów prawnych,
7) pokrewieństwo z Gościem ośrodka.
4. W przypadku odmowy okazania dokumentów lub problemów z identyfikacją pracownik Recepcji powiadamia niezwłocznie Dyrektora Ośrodka, który podejmuje dalsze działania w celu prawidłowej identyfikacji małoletniego i ustalenia jego przedstawiciela ustawowego lub opiekuna faktycznego.
5. Dyrektor Ośrodka może zwrócić do małoletniego z pytaniem o jego dane osobowe i pokrewieństwo z gościem.
6. W razie wątpliwości co do identyfikacji małoletniego i relacji łączących go z gościem Dyrektor Ośrodka powiadamia policję a małoletni i gość pozostają pod obserwacją personelu.
Rozdział 4
Zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnimi a personelem
1. Podstawową zasadą czynności podejmowanych przez personel Ośrodka w kontaktach z małoletnimi jest działanie na rzecz ich dobra.
2. Dyrektor i personel Ośrodka:
1) traktują małoletnich z szacunkiem, zachowując w kontakcie z małoletnimi cierpliwość,
a także okazują zrozumienie dla ich problemów i potrzeb;
2) dbają o przestrzeganie praw pacjenta małoletniego;
3) respektują prawo do opieki ze strony przedstawicieli ustawowych lub opiekunów faktycznych;
4) w miarę możliwości tłumaczą małoletnim podejmowane działania oraz dążą do uzyskania zgody na udzielane świadczenia w szczególności na świadczenia zdrowotne zgodnie z obowiązującymi przepisami;
5) dają możliwość wyrażania przez małoletniego swojego zdania oraz zapewniają małoletniemu prawo do bycia wysłuchanym.
3. Każda osoba udzielająca w Ośrodku świadczeń zdrowotnych oraz terapeutycznych małoletnim zobowiązana jest do poszanowania ich godności i intymności oraz do zachowania szczególnej ostrożności i taktu w kontaktach z małoletnim.
4. Udzielanie świadczeń zdrowotnych małoletnim wymaga uzyskania uprzedniej, świadomej zgody osoby uprawnionej do jej wyrażenia zgodnie z przepisami prawa powszechnie obowiązującego i procedurami w tym formularzami stosowanymi w Ośrodku. Małoletni, który ukończył 16 lat, ma prawo do uzyskania od osoby wykonującej zawód medyczny przystępnej informacji o swoim stanie zdrowia pacjenta. Pacjent małoletni, który nie ukończył 16 lat, ma prawo do uzyskania od osoby wykonującej zawód medyczny informacji o stanie zdrowia, w zakresie i formie potrzebnej do prawidłowego przebiegu procesu diagnostycznego lub terapeutycznego.
5. Badania małoletniego oraz inne świadczenia zdrowotne w tym zabiegi rehabilitacji leczniczej należy wykonać tylko w obecności przedstawiciela ustawowego ewentualnie opiekuna faktycznego małoletniego.
6. Badanie małoletniego może łączyć się z koniecznością rozebrania pacjenta, oglądania go, dotykania lub penetracji jam ciała wyłącznie w sytuacjach mających uzasadnienie medyczne.
7. Podczas badania małoletniego pacjenta należy zapewnić mu intymność adekwatną do jego wieku, potrzeb i oczekiwań.
8. Kontakt fizyczny personelu z małoletnim należy ograniczać tylko do niezbędnego uzasadnionego medycznie lub względami bezpieczeństwa (np. ochrona przez upadkiem).
9. Personel podczas udzielania świadczeń zwraca szczególną uwagę na czynniki ryzyka i symptomy krzywdzenia małoletnich.
Rozdział 5
Katalog zachowań zabronionych
1. Zabrania się stosowania jakiejkolwiek formy (fizycznej, jak i werbalnej) lub postaci przemocy wobec małoletnich.
2. Zabrania poza wyjątkami określonymi w przepisach powszechnie obowiązujących (a w szczególności w sytuacjach nagłych) udzielania świadczeń zdrowotnych bez zgody przedstawiciela ustawowego pacjenta lub przedstawiciela ustawowego i pacjenta małoletniego mającego ukończone 16 lat.
3. Zabrania się dotykania małoletnich w sposób, który mógłby zostać nieprawidłowo zinterpretowany lub który wykracza poza uzasadnioną potrzebę medyczną.
4. Zabrania się wyśmiewania, poniżania oraz dyskryminowania małoletnich a także ich fotografowania i nagrywania.
5. Kontakt fizyczny z małoletnim nigdy nie może być niejawny bądź ukrywany, wiązać się z jakąkolwiek gratyfikacją ani wynikać z relacji władzy lub autorytetu.
6. Personel nie może kontaktować się bezpośrednio z małoletnim z pominięciem jego przedstawiciela ustawowego lub opiekuna faktycznego.
7. Personel nie może nawiązywać kontaktów z małoletnim w innej niż przewidziana udzielaniem świadczeń hotelowych lub zdrowotnych formie, w szczególności poprzez zapraszanie albo przyjmowanie zaproszeń od małoletnich w mediach społecznościowych, komunikatorach itp.
Rozdział 6
Zasady i procedura podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia małoletniego oraz osoba odpowiedzialna za przyjmowanie zgłoszeń i informowanie odpowiednich instytucji
1. W przypadku zaobserwowania lub powzięcia informacji o:
1) sytuacji przemocy bądź wykorzystania małoletniego – każdy członek personelu jest zobowiązany do natychmiastowej reakcji, zmierzającej do powstrzymania zachowań niedozwolonych i zapewnienia ochrony małoletniemu;
2) zachowań rodzących podejrzenie przemocy bądź wykorzystania małoletniego –każdy członek personelu jest zobowiązany do zgłoszenia ich Dyrektorowi Ośrodka;
3) naruszenia standardów – każdy członek personelu zobowiązany jest do niezwłocznego zgłoszenia podejrzenia naruszeń Dyrektorowi Ośrodka.
2. Podejrzenie naruszenia standardów, w szczególności poprzez krzywdzenie małoletnich, można zgłaszać Dyrektorowi Ośrodka lub na adres e-mailowy: anna.szabla@gornik.pl.
3. Dyrektor Ośrodka dąży do niezwłocznego wyjaśnienia sprawy zgłoszenia podejrzenia krzywdzenia małoletniego podejmując wszelkie niezbędne działania. Podejmowane działania Dyrektor dokumentuje.
4. W przypadku, gdy zgłoszono podejrzenie krzywdzenia małoletniego przez członka personelu, osoba ta zostaje natychmiast odsunięta od wszelkich form kontaktu z małoletnimi do czasu wyjaśnienia sprawy.
5. W przypadku zaobserwowania, że przedstawiciel ustawowy małoletniego zaniedbuje jego potrzeby psychofizyczne lub rodzina jest niewydolna wychowawczo, stosuje przemoc wobec małoletniego bądź godzi się na jej stosowanie lub w inny sposób krzywdzący małoletniego sobie nie radzi, należy podjąć działania adekwatne do sytuacji.
6. W przypadku podejrzenia, że zdrowie lub życie małoletniego są zagrożone lub gdy istnieje uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa na małoletnim, Dyrektor Ośrodka sporządza zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa i przekazuje je do właściwej miejscowo policji lub prokuratury. Z zawiadomienia sporządza się notatkę.
7. W miejscu udzielania świadczeń zdrowotnych- Centrum Rehabilitacji oraz w Inhalatorium w przestrzeni dostępnej dla pacjentów wywiesza się informację o ogólnopolskich telefonach pomocy dla osób pokrzywdzonych przestępstwami oraz przemocą w rodzinie:
1) ogólnopolski telefon dla osób pokrzywdzonych przestępstwem +48 222 309 900;
2) Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia” 800 120 002;
3) Telefon Zaufania Dla Dzieci i Młodzieży 116 111.
Rozdział 7
Internet i ochrona wizerunku
1. Ośrodek zapewnia dostępu do sieci Internet.
2. Dostęp do sieci Internet jest zabezpieczony hasłem oraz tak skonfigurowany, że uniemożliwia wchodzenie na strony:
1) o treści pornograficznej lub erotycznej,
2) przedstawiające obrazy przemocy lub okrucieństwa wobec innych ludzi lub zwierząt,
3) witryny hazardowe.
3. Wizerunek małoletniego podlega ochronie.
4. Upublicznienie wizerunku małoletniego utrwalonego w jakiejkolwiek formie (tj. fotografia, nagranie audio-wideo) wymaga pisemnej zgody przedstawiciela ustawowego tego małoletniego.
5. Jeżeli wizerunek małoletniego stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak zgromadzenie, krajobraz, publiczne wydarzenie, zgoda przedstawiciela ustawowego na utrwalanie wizerunku małoletniego nie jest wymagana.
Rozdział 8
Zasady aktualizacji i udostępniania Standardów
1. Dyrektor Ośrodka nie rzadkiej niż co dwa lata dokonuje przeglądu Standardów w celu ich dostosowania do aktualnych potrzeb oraz zgodności z obowiązującymi przepisami. Wnioski z przeprowadzonej oceny należy udokumentować.
2. Członkowie personelu, małoletni lub ich przedstawiciele ustawowi mogą przekazywać swoje uwagi do Standardów do Dyrektora Ośrodka.
3. Dyrektor Ośrodka ma prawo sprawdzać znajomość standardów wśród personelu oraz powinien organizować szkolenia personelu w tym każdej osoby nowo zatrudnianej z zakresu Standardów.
4. Standardy są dokumentem ogólnodostępnym. Standardy znajdują się:
1) w recepcji oraz
2) na stronie internetowej Ośrodka pod adresem: www.gornik.pl.
5. Małoletni lub przedstawiciel ustawowy małoletniego może otrzymać kopię standardów dostępnych w recepcji do wglądu.
6. Dyrektor Ośrodka uprawniony jest do zmiany Standardów. Zamiana Standardów wymaga wydania Zarządzenia Dyrektora i wchodzi w życie w terminie w nim określonym. W przypadku zmiany Standardów personel zostanie przeszkolony w zakresie zmian przed ich wejściem w życie.
7. Standardy obowiązują w Ośrodku od dnia 1 sierpnia 2024 r.